Orgels in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Neoklassiek orgel, op het gelijkvloers (Collon, 1994)
Armeense Apostolische kerk
Klik op een foto om te vergroten
HET INSTRUMENT
Orgelkast - bouwdatum 1994
Orgelkast - plaats Op het gelijkvloers, rechts van het altaar
Orgelkast - stijl Neoklassiek
Gebruikte materialen Het meubel is uit eikenhout en de pijpen uit tin; het is geplaatst op vier wieltjes. De sokkel is voorzien van toegangsdeurtjes naar het binnenwerk.
Opstelling van de pijpen Drie van de voorpanelen bevatten een vlakveld en dat van de achterkant drie toegangsdeuren. De pijpen zijn mijtervormig opgesteld en hun monden horizontaal op een rij geplaatst. Het voorste vlakveld bevat 15 pijpen Montre 8' (c tot c'#) en die aan de zijkanten bevatten links 16 pijpen ((Montre 8': G#, B, Prestant 4’ van C tot c’ en 1 later bijgevoegde) et rechts 15 pijpen (Montre G tot H, Prestant 4’ van C# tot h).
Beschrijving van de orgelkast Het meubel vormt een zuil van 126 x 126 cm aan de basis op 3 m hoogte. Een kleine kroonlijst die het geheel omvat, duidt de scheiding tussen de sokkel en het bovendeel, waar zich bovenaan nog een andere kroonlijst bevindt.
Speeltafel - stijl Geïntegreerd in de hoofdkas
Speeltafel - beschrijving Eenvoudig zichtbaar manuaal met registratuur in de panelen links en rechts
Speeltafel - plaats Klaviatuur onder het voorste voorblad
Bouwdatum 1992
Datum van de voltooiing 1994
Stemming Diapason 440 Hz
Temperatuur Licht gedempt
Akoestiek 4 seconden
Orgelbouwer(s) Patrick Collon
HET INSTRUMENT
Bouwdatum 1992
Orgelkast - stijl Neoklassiek
Speeltafel - stijl Geïntegreerd in de hoofdkas
Orgelbouwer(s) Patrick Collon
HISTORIEK VAN HET INSTRUMENT
Historiek De Armeense gemeenschap werd voor de Tweede Wereldoorlog gesticht en bezocht verschillende plaatsen in Brussel voor ze met de hulp van Belgische en buitenlandse privéfondsen haar huidige kerk bouwde. Ze kreeg onderdak in een kleine kerk die vandaag het achterste deel vormt van een winkel met ingang in de Stassartstraat, daarna in de protestantse kerk van de Crespelstraat en vervolgens in de Sint-Joostkerk. In die tijd ontfermde pianiste Josiane Garabedian, leerlinge van Jean Absil en professor in Louvain, zich over het orgel en de begeleiding van het koor.
Vandaag wordt het koor gedirigeerd door de heer Haroutioun Luleci en draagt erbij tot de verrijking van het liturgisch repertorium van het jaar.
Het orgel werd gefinancierd door mecenas Khatchik Khatchikoff uit Antwerpen, voor de som van ongeveer twee miljoen Belgische frank.
DOCUMENTATIEVandaag wordt het koor gedirigeerd door de heer Haroutioun Luleci en draagt erbij tot de verrijking van het liturgisch repertorium van het jaar.
Het orgel werd gefinancierd door mecenas Khatchik Khatchikoff uit Antwerpen, voor de som van ongeveer twee miljoen Belgische frank.
Type Boek
Titel "Dictionnaire des facteurs d’instruments de musique en Wallonie et à Bruxelles du 9e siècle à nos jours"
Auteur Direction Haine Malou et Meeûs Nicolas
Plaats Luik
ISBN 2-87009-250-4
Uitgever Pierre Mardaga
HISTORIEK VAN HET INSTRUMENT
Historiek De Armeense gemeenschap werd voor de Tweede Wereldoorlog gesticht en bezocht verschillende plaatsen in Brussel voor ze met de hulp van Belgische en buitenlandse...
TECHNISCHE KENMERKEN VAN HET INSTRUMENT
Speeltafel
Structuur speeltafel en muziekstaander
Het manuaal en zijn eikenhouten lijst komen gewoon uit het meubel. Het toegangspaneel naar het wellenbord, boven het manuaal, heeft een horizontaal planchet van eikenhout, bekleed met suède, dat als lessenaar dient.
Het manuaal en zijn eikenhouten lijst komen gewoon uit het meubel. Het toegangspaneel naar het wellenbord, boven het manuaal, heeft een horizontaal planchet van eikenhout, bekleed met suède, dat als lessenaar dient.
Aantal klavieren
1
1
Omvang van de klavieren
54 toetsen, C - f'''
54 toetsen, C - f'''
Beschrijving van de toetsen
De toetsen zijn van eikenhout, bekleed met iets uitspringend ebbenhouten fineer
De toetsen zijn van eikenhout, bekleed met iets uitspringend ebbenhouten fineer
Breedte van de toetsen
22 mm
22 mm
Diepte van de toetsen
117 mm
117 mm
Breedte van het octaaf
165 mm
165 mm
Beschrijving van de boventoetsen
Eikenhout, bekleed met ebbenhout met fineer van bot en twee ingelegde puntjes ebbenhout. De frontons zijn lichtjes schuin.
Eikenhout, bekleed met ebbenhout met fineer van bot en twee ingelegde puntjes ebbenhout. De frontons zijn lichtjes schuin.
Diepte van de boventoetsen
74 mm
74 mm
Beschrijving van de bakstukken of kader
De rechte lijst is van eikenhout
De rechte lijst is van eikenhout
Registers
Aan weerszijden van de speeltafel bevinden zich vijf verticaal uitgelijnde koperen registertrekkers. De knoppen zijn eveneens van koper en voorzien van een vilten rondje. Elke register heeft een etiket van ebbenhout waarin drukletters in bovenkast gegraveerd zijn.
Aan weerszijden van de speeltafel bevinden zich vijf verticaal uitgelijnde koperen registertrekkers. De knoppen zijn eveneens van koper en voorzien van een vilten rondje. Elke register heeft een etiket van ebbenhout waarin drukletters in bovenkast gegraveerd zijn.
Toebehoren
Onder het manuaal bevindt zich een schakelaar met sleutel. In het instrument is een extra lengte elektrisch snoer voorzien, om een houten blok gewikkeld, zodat men het orgel ver van een stopcontact kan plaatsen.
Onder het manuaal bevindt zich een schakelaar met sleutel. In het instrument is een extra lengte elektrisch snoer voorzien, om een houten blok gewikkeld, zodat men het orgel ver van een stopcontact kan plaatsen.
Klavieren en voetklavieren
-
Naam
Positief
Omvang
54 toetsen, C - f'''
Registers
Montre (8’)
Bourdon (8’, basse)
Bourdon (8', dessus)
Prestant (4’, basse)
Prestant (4', dessus)
Fugara (4’, dessus)
Flûte (4’)
Doublette (2’)
Sexquialter (II, dessus)
Bijzonderheden
Een geblokkeerde trekker
Tractuur
-
Naam
Positief
Noten
Opgehangen tractuur.
Bijzonderheid: de enige mogelijke regeling gebeurt met de haak direct aan de toets.
Toetsen
Staartklavier. Elke toets is doorboord na het toetsbeleg en heefteen messing geleidestift waarachter een koperen stootlijst met vilt op de onderzijde op alle toetsen rust. De uiteinden van de stootlijst passen in een insnijding in het raamwerk.
Traject en beschrijving van de mechaniek
In het midden van de toets bevindt zich een geschroef messing haakje. Een leren bandje verbindt het met een messig staafje dat verticaal naar een kleine ijzeren arm gaat die aande messing rol van het wellenbord bevestigd is. Een andere ijzeren arm houdt een messing draad vast die direct in het ventiel bevestigd is. De draad gaat door de windlade zonder pulpeet, maar wordt met een stukje vilt geïsoleerd.
Beschrijving van de registers
Elke trekker is horizontaal en heeft een koperen ring en een vilten rondje als aanslag. Het uiteinde is bevestigd aan een koperen arm die aan een verticale geleider met vierkante doorsnede gesoldeerd is, vastgemaakt in een eikenhouten plank. De geleider heeft een kleine elleboog waarmee hij in de sleep past.
Wellenbord
Verticaal geplaatst, net achter het paneel boven het manuaal, naar binnen gericht. De tafel is van eikenhout, de koperen rollen zijn met asjes vastgemaakt in eikenhouten pijproosters.
Windladen
-
Type
Met tooncancel en slepen
Inplanting
Ongeveer op de halve hoogte van het orgel
-
Naam van het klavier
Positief
Aard
Eikenhouten windlade waarvan de kleppenkast vooraan opent, met ingewerkte tappen.
De eikenhouten ventielen aan de achterzijde een leren lipje, vastgeklemd met een geschroef eikenhouten latje. Aan weerszijden van elke toets bevinden zich een stalen veer en een stalen geleider.
De valse windladen zijn van eikenhout, op koperen stangen gemonteerd en vastgehouden met een moer.
De slepen zijn van eikenhout. De vervoeringen zijn van lood voor de pijpen vooraan en de bassen van de Bourdon.
Opstelling van de pijpen
Diatonisch, mijtervormig
Beschrijving van de pijpstok
Van voor naar achter: Montre, Fugara, Bourdon, Prestant, Flûte, Sexquialter, Doublette
Pijpwerk
-
Naam
Positief
Beschrijving
MONTRE 8’. 19 tinnen frontpijpen met kleine overlengte en stemrol. Redelijk uit elkaar geplaatste kernsteken in de lip. De rest op de windlade, op toonhoogte gesneden, met zijbaarden.
FUGARA 4’. Tinnen pijpen, op toonhoogte gesneden met zijbaarden uit elkaar geplaatste kernsteken in de lippen.
BOURDON 8’. 2 rijen pijpen in eikenhout geplaatst aan de achterkant van de windlade. Achterste rij: 10 pijpen naar het midden aflopend gerangschikt. Voorste rij: 12 pijpen in mijtervorm opgesteld en een grote pijp aan elke kant.
Op de windlade: tinnen pijpen, schoorsteenhoeden met zijbaarden.
PRESTANT. 25 frontpijpen met stemrol en kleine overlengte. Uit elkaar geplaatste kernsteken in de lip. Op de windlade in het midden, in diatonische dispositie, tinnen pijpen, op toonhoogte gesneden, met zijbaarden, behalve de laatste 12.
FLUTE 4’. Tin, met hoeden, behalve de laatste 2 x 11 pijpen op toonhoogte gesneden en met zijbaarden, behalve de laatste 12, uit elkaar geplaatste kernsteken in de lip. Er bevinden zich 2 x 6 pijpen van de Flûte aan de zijkanten, 2 x 3 in het midden, ter hoogte van de Bourdon en de rest op de pijpstok.
SEXQUIALTERA. Niet geplaatste pijpen.
DOUBLETTE 2’. 2 x 6 pijpen op de zijkanten van de windlade. In het midden, de rest in diatonisch dispositie. Tinnen pijpen, op toonhoogte gesneden met zijbaarden, behalve de laatste 24 pijpen.
Windvoorziening
-
Magazijn- of hulpbalg
Magazijnbalg
Beschrijving
Keilbalg.
In de sokkel van het orgel.
Eikenhout en schapenvacht.
Lengte
108 cm
Breedte
60 cm
Aantal en type gewichten
Douze feuilles de plomb de 15 x 50 cm
Aantal en type gewichten
Twaalf loden vellen van 15 x 50 cm
Windkanalen
-
Naam
Positief
Beschrijving
Links en rechts van de balg is er een windkanaal dat met een elleboog naar de zijkanten van de kleppenkast gaat.
Afmetingen
Ongeveer 12,5 op 6,7 cm doorsnede over de hele lengte
TECHNISCHE KENMERKEN VAN HET INSTRUMENT
Speeltafel Klavier(en) en voetklavier(en) : 1
Klavier(en) en voetklavier(en) Positief
Tractuur
Positief Opgehangen tractuur. Bijzonderheid: de enige mogelijke regeling gebeurt met de haak direct aan de toets.
Positief Opgehangen tractuur. Bijzonderheid: de enige mogelijke regeling gebeurt met de haak direct aan de toets.
Het gebouw
Armeense Apostolische kerk
Adres : Kindermansstraat, 1A1050 Ixelles
Bouwstijl : Armeens
Bouw : 1986-1990
Bouwperiode : 20ste
Bouwstijl : Armeens
Bouw : 1986-1990
Bouwperiode : 20ste
Bouwstijl : Armeens