Modern groot koororgel (Loncke, 1959)

Orgelkast - architect - bijzonderheden De hoofdkassen van het orgel zijn ontworpen door architect Paul Rome

Orgelkast - plaats Grotendeels onder de linkerpilaster aan het begin van het 'parochiekoor' met fronten die uitgeven op de doksalen. Het Positief bevindt zich op de jubé central face au choeur paroissial.

Orgelkast - stijl  Modern, zichtbare pijpen op sokkel

Gebruikte materialen De pijpen bestaan uit 75 % tin en 25 % lood

Opstelling van de pijpen De lippen van de frontale pijpen hebben schilden bij de grootste en zijn afgeplat bij de kleinere. De monden zijn zo geplaatst dat ze een min of meer stijgende lijn vormen naar het midden toe. Alle pijpen in koper hebben voetopeningen, lippen, soldeernaden en stemkrullen in tin. Alle pijpen zijn functioneel met uitzondering van twee houten pijpen langs de kant van de galerij, die het houten veld flankeren.

Beschrijving van de orgelkast Sokkels met zichtbare pijpen. Het orgel is geplaatst tegen de grote pilaster doorbroken door vier gewelfde halfronde openingen, en geeft uit op het centrale doksaal en het dwarsschip. De frontale pijpen, die overeenstemmen met de registers van het Hoofdwerk en het Voetwerk, zijn alle in mijtervorm C/C# rond een centrale pijp geplaatst en zodanig achter of naast elkaar opgesteld dat het visuele effect wordt bereikt van een golvend pijpenlandschap met op- en aflopende reeksen van verschillende grootte. De pijpen zijn op houten sokkels geplaatst met stijlen in eik en panelen met eikfineer, alles zeer sober uitgevoerd (kaders, panelen en deuren naar de doksalen in elk van de twee hoofdsokkels) en tegen de muur leunend. Diverse deuren, zowel in de sokkel, in de gang die langs en onder het orgel naar het centrale doksaal loopt, als aan de achterkant van het orgel geven toegang tot de binnenkant van het instrumetn. De deuren zijn voorzien van sloten en in de sokkel links van de speeltafel is er een dubbele deur die toegang geeft tot een ingemaakte kast met verdelingen. Naast deze deuren zijn er nog wegklapbare panelen, bevestigd langs de binnenkant. Het Positief, oorspronkelijk op het centrale doksaal geplaatst, heeft een meubel van hetzelfde type als de andere maar A ETE staat autonoom op de galerij achter het podium van het kerkkoor. Il est aujourd'hui revenu à sa place d'origine. Een deur aan de achterkant geeft toegang tot het binnenwerk van het orgel en maakt het mogelijk vervolgens de andere panelen weg te nemen. Het pijpwerk is gegroepeerd in een veld bestaande uit de Prestantfluit 8’ in koper op drie mijters. De jaloezieën van het expressief manuaal gaan langs drie zijden open : een naar de galerij waar het Positief staat, de twee andere aan de binnenkant van het orgel, naar elk van de twee fronten die naar de doksalen zijn gekeerd. Boven op de sokkel van het front dat naar het dwarsschip is gekeerd, zijn twee koperen gedenkplaten geschroefd met een gegraveerde tekst.

Speeltafel - bouwdatum 1959

Speeltafel - stijl In overeenstemming met het buffet

Speeltafel - beschrijving Op de centrale galerij, omgekeerd voor de sokkel van het orgel. De speeltafel bestaat uit een meubel met een structuur van eikenhout waarin langs elke kant een wegklapbaar paneel is ingebouwd te beginnen met dat tegenover de manualen. Langs weerszijden van de manualen zijn de randen van de meubels bovenaan afgerond, waardoor het lattenluik in eik dat de manuelen bedekt gemakkelijker kan glijden. De eikenhouten lessenaar bestaat uit twee boven elkaar geplaatste kaders met kruisbalken, gemonteerd op twee metalen benen waarvoor een ruimte is voorzien onder het bovenste deksel van de speeltafel. Op het eerste kader zijn schroeven bevestigd en op het tweede gaten, waardoor de organist de hoogte van de lessenaar kan regelen. Op de sokkel van het orgel bevinden zich twee schijnwerpers om de manualen te verlichten, en onder de manualen zitten lampen voor het voetklavier. In de sokkel van het orgel zijn er ook twee met gaten doorboorde rozetten waarachter twee luidsprekers verborgen zijn die de stem van de celebranten doorgeven (buiten dienst). Het voetklavier is geïnstalleerd op een kleine sokkel van ongeveer 12 cm en heeft twee stopcontacten op een van de zijkanten.

Bouwdatum 1958

Datum van de voltooiing 1959

Bouw - bijzonderheden Projectauteur : Marcel De Broeck (adviseur)

Persoon belast met het onderhoud Joseph Loncke

Datum/periode van het onderhoud Aan het begin van de lente

Combinatieschakelaar - type en plaats Contactdozen in de speeltafel

Windwerk - druk 73,4 mm CE voor het Positief en 86,4 mm CE voor het Zwelwerk

Stemming Diapason 440 Hz

Stemming - bijzonderheden Bij 18°C

Temperatuur Gelijkzwevend

Akoestiek 6,5 tot 7 seconden

Orgelbouwer(s) Jozef Loncke, Pieter Loncke, Gérard Loncke, Gabriel Loncke

Historiek Het orgel van de Basiliek is de opvolger van een pneumatisch orgel met 21 registers gelegen op de galerij tegenover het huidige koororgel.
Dit instrument gebouwd tijdens de Tweede Wereldoorlog door Joris uit Aarschot is door de firma Loncke ontmanteld tijdens de bouw van het nieuwe orgel en overgebracht naar de kerk van Kortemark.
Het huidige instrument is ontworpen met het advies van Marcel De Broeck, titularis sinds 1 december 1946, die in 1959 de medewerking van zijn echtgenote kreeg als begeleidster, waardoor hij in staat werd gesteld het koordirigentschap op zich te nemen.
Na haar overlijden keerde hij terug naar het orgelklavier en liet hij het dirigentschap aan Jacques Dehan die vandaag nog altijd in functie is op vrijwillige basis.
Het orgel van 1959 werd aangeboden aan Zijne Eminentie Kardinaal Van Roey, aartsbisschop van Mechelen, ter gelegenheid van zijn diamanten priesterjubileum door de Ziekenhuiscongregaties met medewerking van het Propagandawerk van de Nationale Basiliek, aldus de tekst van het drukwerk met de aankondiging van het openingsconcert.

De koperen platen op een van de sokkels luiden :
"Offert à son Eminence le Cardinal Van Roey,
Archevêque de Malines par des congrégations
hospitalières avec le concours de l’Œuvre de
la Propagande. A l’occasion de ses soixante
années de sacerdoce -------- Construit par
Jos. Loncke et Fils. Paul Rome architecte
Marcel De Broeck conseiller. 6 juin 1959."

"Aan Zijn Eminentie Kardinaal Van Roey
Aartsbisschop van Mechelen ter gelegenheid
Van zijn diamanten priesterjubileum. Door
Verplegende congregaties aangeboden met
medewerking van het Werk der Propaganda.
Gebouwd door Jos. Loncke en Zonen onder advies van
Marcel De Broeck. Paul Rome architect. 6 juni 1959."